Othello: IsiXhosa review OTHELLO by William Shakespeare eBaxter Theatre. Adapted and directed by Lara Foot.

Uphononongo lomdlalo weqonga ngu PEGGY TUNYISWA

Uvulile umdlalo weqonga ekudala ndiwulangazelela u Othello eBaxter Theatre Centre. Ibingathi ixesha liyacotha qho ndibona iintengiso zalo mdlalo kooFacebook, Instagram, Whatsapp njalo-njalo. Bendingarhali nje, bendisitsha ! Kuba ndabona iingcaphephe zeqonga eziqukene kuwo. Ukuqala koyena mbhali webali, uye kumbhexeshi womdlalo nesekela lakhe, uye kubadlali beqonga   nabaxhasi babo, ndibala ntoni na? Kulandwe oompondo zihlanjiwe kwezeqonga, ezithenjiweyo ngokuyimela into nokuba bangavusw’ebuthongweni kuthwe makuyiwe! Ukongeza kuloo mincili yabakukuva ukuba ibishiye ababukeli bengawuvali umlomo phesheya, eJamani,apho ibuye nembasa ye Gustaf Theatre ka2023 kwi Outstanding Artistic Achievement for Direction.
Besibahle sinjalo ke, ifuthe lemincili lisibobothekisa sonke ebebehlangene apho ngobusuku bokuvulwa ngokusesikweni kwawo lo mdlalo.

Lo mdlalo uOthello ngomnye wemidlalo ka William Shakespeare othandwa kakhulu ngabenkcubeko, nangona yona imibhalo kamhlekazi yahlal’ikhwinisa indima yayo kubukoloniyali nobuciko baseNtshona. Umbhexeshi uLara foot uyikhawulela kanye kuloo nkalo, ayikhe phantsi ,ayiphethule ayiqongqothe kwanto isokolisayo. Njengokuba ibali lisaziwa lisenzeka eVenice, yena ulithuthe wazokulibeka apha ebumelwaneni eNamibia. Ingathi ke ungayibona indlela umyili weqonga azekelise ngayo loo nguqu. Yimephukazi eqhutywayo apha eqongeni,ethi xa isohlulwa kuvakale kabuhlungu entliziyweni kuba ivuselela iinkumbulo zembali yokuqhekhezwa kweAfrika ngobukoloniyali. Uyibamba apho kude kuyo kuphela ke umyili weqonga nesinxibo uGerhard Max, into nganye eseqongeni inesalathiso kwinto eyayikho okanye esekhona ngokwepolitiki,inkcubeko yabantu, imbali njalo-njalo.

Othello: IsiXhosa review

Badlala ke abadlali, bamcengceleza umbhali wavakala, ekubeni ebangumtham’onzima ukuhlafuneka ngokubhala. Bekuqubisen’amadod’amakhulu ngeziqu nangemisebenzi yawo. Nanko uBrabantio (Morne Visser) ehlamb’izandla kwintombi yakhe uDesdemona (Carla Smith), ekuphela komntwana anaye ngenxa yokuba izithwalise noOthello. Amadoda ahliselwa izidima ngenxa yezenzo zamanye .Uyabona yena uIago (Albert Pretorius) uyancitha ngenkohlakalo yakhe, ayibonakalisa ngobona buchwepheshe umdlali walomlinganiswa. Uliphalisa kuhle ihashe lakhe lenkohlakalo elishiya umonakalo omkhulu ngemva.

Wenze kakuhle nombhexeshi ukubabeka bachasane ngeenjongo uIago noOthello ngoba yeyona nto yenza uvele gca nomsebenzi omhle ka Atandwa Kani edlala uOthello. Yindoda enesithomo,nesidima ebekumel’ukuba iyoyikeka ngokomsebenzi wayo. Udlala indima endiyithandileyo kakhulu yokubonisa indoda entsundu enothando,nesuka ekhayeni lothando. Ibesisikhumbuzo kum sesinye sezivubeko zexesha leyantlukwano kwiintsapho zoluntu oluntsundu. Aqhekeke kakhulu amakhaya ngelixesha,futhi sisaphila iintsalela zalo.

Awudeleleki nomsebenzi wabafazi abakwelaqonga, bezole okwethunzi xa bezolile. Kodwa bagragrama okwengonyama sakuguquka isimo. Bazintyatyambo bezintsika ebalini. Uyakuzibonela uFaniswa Yisa (Emilia), Uzivele ubungelosi kuDesdemona ecula, ooAwethu Hleli no Nolufefe Ntshuntshe bentsokotha pha ngesiXhosa ingathi kuthethwa kanjeya kakade! Bekumnandi nokuva isiXhosa neAfrikaans phakathi-naphakathi usalandelela esosiNgesi sikaShakespeare sisodwa. Ndibaqhwabela izandla abaguquleli bezilwimi zimbini zasekhay’apha nesiJamani naso sikhona. Lilonke elam lithi bangene kwelaqonga benze le nto kanye bebezixelele ukuba bazakuyenza bonke abaphathi benkqubo, andinamona.

Ukuba andizinqandi,ndakutyatyadula umlibe. Zincede wena, Ungeva ngam, hamb’ozivela!

Intoni: Othello

Phi kwaye nini: Pam Golding Theatre eBaxter iphele 4 May 2024

Itikiti: Webtickets

WS